Όπως ανάφερε στο “Check up” ο γενικός χειρούργος, Άγγελος Στυλιανού η τεχνική της χαρτογράφησης του φρουρού λεμφαδένα που χρησιμοποιείται τα τελευταία χρόνια και συνεχώς βελτιώνεται αποτελεί ένα σημαντικό βοήθημα για τους γιατρούς όσο αφορά στην ακριβέστερη σταδιοποιήση του καρκίνου.
Η παρουσία ή μη λεμφαδενικών μεταστάσεων, εξηγεί ο χειρούργος, αποτελεί δείκτη υψηλής προγνωστικής αξίας και η χειρουργικής τους αντιμετώπιση αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο της συνολικής θεραπείας.
Η ενσωμάτωση της τεχνικής ανεύρεσης του φρουρού λεμφαδένα στη χειρουργική θεραπεία του καρκίνου, σε συνδυασμό με τις συνεχώς αυξανόμενες πληροφορίες που αποκτούνται από τον παθολόγο – ανατομική εξέταση, προσφέρουν την δυνατότητα για περισσότερο συντηρητικές επεμβάσεις, λιγότερη νοσηρότητα και περισσότερο ακριβή σταδιοποίηση της νόσου.
Μιλώντας για το λεμφικό σύστημα γενικά ο Δρ Στυλιανού είπε ότι πρόκειται για το κύριο αμυντικό σύστημα του σώματος ενάντια στην λοίμωξη. Τα λεμφικά αγγεία, προσθέτει, αποτελούν το τρίτο σύστημα κυκλοφορίας, μετά τις αρτηρίες και τις φλέβες, και μεταφέρουν ένα ελαφρώς κίτρινο υγρό που ονομάζεται λέμφος και περιέχει πρωτεΐνες και αντισώματα εναντίον λοιμογόνων παραγόντων. Οι λεμφαδένες είναι μικρά μορφώματα σε σχήμα φασολιού που βρίσκονται κατά μήκος των λεμφικών αγγείων και δέχονται τη λέμφο από ορισμένες ελεγχόμενες περιοχές του σώματος και λειτουργούν σαν « φίλτρα» αναγνώρισης ξένων ουσιών και παραγωγής αντισωμάτων.
Υπάρχουν περίπου 600 λεμφαδένες στο σώμα. Από αυτούς περίπου οι 200 είναι στο κεφάλι και στο λαιμό, οι 30-50 είναι στη μασχάλη και οι υπόλοιποι βρίσκονται στις βουβωνικές περιοχές ή σε άλλα σημεία του σώματος. Τα καρκινικά κύτταρα μπορούν να ξεφύγουν από τον πρωταρχικό όγκο και μέσω του λεμφικού συστήματος της περιοχής να μεταναστεύσουν σε απόμακρα μέρη του σώματος και να δημιουργήσουν τις καλούμενες μεταστάσεις.
Ο φρουρός αδένας, τονίζει ο Δρ Στυλιανού, είναι ο πρώτος λεμφαδένας που “φιλτράρει” τη λέμφο που έρχεται από τον αρχικό όγκο. Αν τα κύτταρα του καρκίνου κατορθώσουν να μπουν στο λεμφικό σύστημα, τότε, ο πρώτος λεμφαδένας ( όχι αναγκαστικά ο πιο κοντινός προς τον όγκο) θα έχει την μεγαλύτερη πιθανότητα να περιέχει τα αποσπασθέντα καρκινικά κύτταρα.
Ο φρουρός λεμφαδένας ή ο πρώτος λεμφαδένας - φίλτρο, τυγχάνει να είναι διαφορετικός για κάθε όγκο για κάθε άτομο. Η χαρτογράφηση του φρουρού λεμφαδένα επισημαίνει ο χειρούργος, είναι μια τεχνική αναγνώρισης του πιο πιθανού λεμφαδένα που θα λάβει τη λέμφο από τον όγκο επομένως πιο πιθανό να περιέχει κύτταρα, έτσι ώστε να αφαιρεθεί χειρουργικά και να εξεταστεί κάτω από μικροσκόπιο για τυχόν ύπαρξη καρκινικών κυττάρων.
Αν ο φρουρός λεμφαδένας είναι ελεύθερος από κανονικά κύτταρα, επισημάνει ο χειρούργος, τότε υπάρχει πολύ υψηλή πιθανότητα ο καρκίνος να μην έχει διασπαρθεί σε άλλους δευτερεύοντες λεμφαδένες και συνεπώς δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν οι λεμφαδένες της περιοχής. Αντίθετα προσθέτει αν ο φρουρός λεμφαδένας περιέχει καρκινικά κύτταρα είναι πιθανόν και οι υπόλοιποι λεμφαδένες της περιοχής να έχουν μεταστάσεις και θα πρέπει να αφαιρεθούν.
Αυτή η πληροφορία είναι σημαντική για τη σταδιοποίηση και την πρόγνωση του καρκίνου, όπως και για την εξατομικευμένη θεραπεία του ασθενούς για ένα μέγιστο κέρδος.
Η τεχνική της χαρτογράφησης του φρουρού λεμφαδένα ( Sentinel Node) γίνεται με δύο μεθόδους : την μπλε χρωστική και τη ραδιενεργό μέθοδο. Σήμερα χρησιμοποιείται ο μικτός συνδυασμός και των δύο μεθόδων για τη μείωση των ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων. Η επιτυχία της μικτής μεθόδου προσεγγίζει το 96-98 %. Με τον τρόπο σύτο ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών διατηρεί τους λεμφαδένες του γεγονός που έχει μεγάλη σημασία για την αποφυγή επιπλοκών, όπως είναι το λεμφοίδημα, η μετεγχειρητική δυσκινησία του άκρου, οι λοιμώξεις, ο μετεγχειρητικός πόνος, προσφέροντας και πρόγνωση, αλλά και ποιότητα ζωής και ειδικά στις γυναίκες με πρώιμο καρκίνο μαστού χωρίς ψηλοφητούς λεμφαδένες, καταλήγει ο χειρούργος.
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συνηθέστερος καρκίνος στις γυναίκες και η συχνότητα εμφάνισης του αυξάνει σταθερά. Κάθε χρόνο γίνεται διάγνωση περίπου 250 000 νέων περιστατικών καρκίνου του μαστού στην Ευρώπη και 175 000 περιστατικών στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ τα ετήσια ποσοστά θανάτου είναι πάνω από 165 000 ασθενείς στην Ευρώπη και 44 000 στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε ολόκληρο τον κόσμο περισσότερες από 700 000 γυναίκες πεθαίνουν από καρκίνο του μαστού το χρόνο, ενώ εκτιμάται οτί το ποσοστό 8% με 9% των γυναικών θα αναπτύξουν καρκίνο του μαστού κατα την διάρκεια της ζωής τους.
Αν ο καρκίνος διαγνωστεί αρκετά γρήγορα, πριν επεκταθεί πέρα του μαστού, το πενταετές ποσοστό επιβίωσης των γυναικών με καρκίνο του μαστού ξεπερνά το 95%. Παρ’ όλες όπως τις προόδους στη διάγνωση και τη θεραπεία, ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την κύρια αιτία θανάτων σχετιζόμενων με τον καρκίνο στις γυναίκες, και την υπ’ αριθμόν τρια αίτια θανάτου συνολικά στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μετά από την αρχική θεραπεία περίπου το 50% των ασθενών αναπτύσουν μεταστατικό - προχωρημένο - καρκίνο του μαστού ( MBC). Μετά την αρχική διάγνωση μεταστατικού καρκίνου του μαστού, ο μέσος χρόνος επιβίωσης αυτών των ασθενών είναι 18 εως 30 μήνες.
Οζίδια ή μεταβολές στον ιστό του μαστού μπορούν να ανιχνευθούν με τακτική αυτοεξέταση του μαστού. Ο γιατρός σας μπορεί να σας δώσει συμβουλές για το πως πραγματοποιείται αυτή η αυτοεξέταση. Τα περισσότερα οζίδια του μαστού είναι καλοήθη ( μη- καρκινικά) και μπορούν να αφαιρεθούν χωρίς επιπτώσεις. Όμως τουλάχιστον , ένα στα 10 οζίδια είναι καρκινικά. Αν ανιχνεύσετε κάποιο οζίδιο, επισκεφτείτε τον γιατρό σας το συντομότερο δυνατόν. Για να προσδιοριστεί η ακριβής φύση του οζιδίου, ο γιατρός θα σας συστήσει μια ή περισσότερες από τις εξής διαδικασίες:
Μαστογραφία - πρόκειται για ακτινογραφία του μαστού.
Υπερηχογράφημα - Χρησιμοποιούνται ηχητικά κύματα υψηλής συχνότητας για απεικόνιση του μαστού.
Βιοψία - αφαιρείται ένα μικρό δείγμα και εξετάζεται στο μικροσκόπιο για να διαπιστωθεί η ύπαρξη καρκινικών κυττάρων.
Απεικονιστική μαγνητικού συντονισμού ( MRI) - σε ορισμένα κέντρα μπορεί να υπάρχει διαθέσιμο μηχάνημα MRI. Αυτή η τεχνική απεικόνισης, που δεν χρησιμοποιείται ακτινοβολία, δίνει μια τρισδιαστατη εικόνα του μαστού και μπορεί να αποδειχθεί πιο ευαίσθητη από τη μαστογραφία στην ανίχνευση ορισμένων ανωμαλιών των μαλακών ιστών. Αν διαγνωστεί καρκίνος του μαστού, θα γίνουν και επιπλέον εξετάσεις ώστε να διαπιστωθεί αν ο καρκίνος του έχει επεκταθεί και σε άλλα μέρη του σώματος ( αν έχει μεταστάσεις).
Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το λεμφοίδημα
Πρόκειται για το οίδημα ενός τμήματος του σώματος, ιδιαίτερα των άκρων, που προκαλείται από την ανώμαλη συσσώρευση του λεμφικού υγρού.
Η λέμφος αποτελεί μέρος του αμυντικού μηχανισμού του σώματος. Καθορίζει τους ιστούς από διάφορους παθογόνους οργανισμούς, στη συνέχεια περνά και φιλτράρεται μέσα από τους λεμφαδένες , ενώ τέλος ενώνεται με τη φλεβική κυκλοφορία στην πορεία προς την καρδία.
Το λεμφοίδημα μπορεί να είναι πρωτοπαθές ή δευτεροπαθές. Το πρωτοπαθές προκαλείται χωρίς εμφανή αίτια , ενώ το δευτεροπαθές προκαλείται μετά από τραυματισμό, ουλή ή εκτομή στους λεμφαδένες (π.χ μετά από χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού σε συνδυασμό με ακτινοβολία στην περιοχή). Το οίδημα αυτό μπορεί να υποχωρήσει ή να μεταβληθεί σε χρόνο λεμφοίδημα. Το 32% γυναικών που έχουν υποβληθεί σε μαστεκτομή θα παρουσιάσουν λεμφοίδημα, με μεγαλύτερη συχνότητα σε εκείνες που είναι 5 χρονών και πάνω.
Τα στάδια του λεμφοιδήματος είναι τρία:
1ο στάδιο αναστρέψιμο: Η πίεση προκαλεί αποτύπωμα στο μέλος, ενώ το οίδημα υποχωρεί προσωρινά αν τοποθετηθεί το άκρο σε ανάρροπη θέση.
2ο στάδιο ή μη αυτόνομα ανατρέψιμο: Αν το λεμφοίδημα δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και εξακολουθεί να υφίσταται θα οδηγήσει αργά η γρήγορα σε προοδευτική σκλήρυνση της περιοχής. Η δυνατότητα δημιουργίας αποτυπώματος μειώνεται διαρκώς, ενώ στο τέλος δεν είναι πλέον εφικτή. Η ανάρροπη θέση δεν οδηγεί στην υποχώρηση του οιδήματος.
3ο στάδιο ή λεμφοστατική ελεφαντίαση. Χαρακτηρίζεται από:
Μεγάλη αύξηση του οιδήματος, σε τέτοιο βαθμό που το άκρο να θυμίζει το άκρο ενός ελέφαντα.
Σκλήρυνση του δέρματος με τη μορφή χόνδρων ( παχυδερμία)
Ανάπτυξη σαρκωμάτων.
Στο 90% των περιπτώσεων η διάγνωση στηρίζεται στη λήψη του ιστορικού, την κλινική εξέταση και την ψηλάφηση. Αν δεν υπάρχει σαφήνεια σχετικά με την γέννηση του οιδήματος, τότε πρέπει να ερευνηθεί η περίπτωση ενός δευτεροπαθούς λεμφοιδήματος λόγω νεοπλασίας. Σε προχωρημένες περιπτώσεις υπάρχει διακοπή της συνέχειας του δέρματος, λόγω της υπερβολικής διάτασης με έξοδο του λεμφικού υγρού.
Ανάλογα με το στάδιο του λεμφοιδήματος και την ταχύτητα της θεραπευτικής αντιμετώπισης προκύπτουν τα αποτελέσματα. Το λεμφοίδημα ακόμα όταν δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ολοκληρωτικά, υπάρχουν πολλοί θεραπευτικοί τρόποι που μπορούν να το ελέγξουν και να το περιορίσουν επιτυγχάνοντας ένα καλό αισθητικό και λειτουργικό αποτέλεσμα, ενώ απαλλάσουν τον ασθενή από πιθανούς μελλοντικούς κινδύνους,
ΔΡ ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ | MD DGAV
©
HIPPOCRATEON PRIVATE HOSPITAL. All Rights Reserved. Website Designed & Developed by 